Akronim STCW pochodzi od “International Convention on Standards of Training, Certification and Watchkeeping”, czyli “Międzynarodowa Konwencja w Sprawie Standardów Szkolenia i Pełnienia Wacht na Statkach Morskich”. Jest to międzynarodowa umowa zawarta w Londynie w 1978. Polska jest sygnatariuszem konwencji, czyli przyjęła na siebie obowiązek przestrzegania postanowień umowy na statkach pod polską banderą.
Istnieją dwa rodzaje szkoleń STCW:
- dla marynarzy na jednostkach konwencyjnych
- dla żeglarzy na jachtach komercyjnych
Kurs STCW obejmuje cztery szkolenia podstawowe:
- indywidualne techniki ratunkowe
- przeciwpożarowy
- elementarne zasady udzielania pierwszej pomocy
- bezpieczeństwo własne i odpowiedzialność wspólna
Na statku konwencyjnym świadectwo STCW muszą posiadać wszyscy członkowie załogi, od kapitana aż po kucharza włącznie. Statek konwencyjny, to:
- statek handlowy o pojemności powyżej 300 GRT
- statek pasażerski, który jest przystosowany do przewozu 12 pasażerów lub więcej i uprawia żeglugę międzynarodową
Kurs STCW mogą prowadzić tylko ośrodki autoryzowane przez administrację morską, a świadectwa na podstawie przeprowadzonego egzaminu wystawia Urząd Morski. Program szkolenia zgodny jest z postanowieniami Konwencji oraz przepisami krajowymi. Kurs STCW dla żeglarzy pływających na jachtach komercyjnych został wprowadzony na mocy Rozporządzenia Ministra.
Kursy STCW – najczęściej zadawane pytania – FAQ
W polskim żeglarstwie morskim wprowadzono w 2018 roku na mocy Rozporządzenia Ministra system państwowych stopni żeglarskich dla zawodowych żeglarzy, a następnie specjalne przeszkolenie z zakresu bezpieczeństwa w tym zakresie, czyli kurs STCW dla żeglarzy morskich. Program szkolenia określa wspomniane Rozporządzenie, a kursy mogą prowadzić tylko autoryzowane ośrodki szkoleniowe. Po egzaminie stosowny certyfikat wystawia Urząd Morski. Tak więc świadectwo STCW dla żeglarzy jest takim samym dokumentem o charakterze międzynarodowym, jak analogiczne szkolenie dla zawodowych marynarzy.
Szkolenie to dostosowane jest do potrzeb żeglarzy i realiów żeglarstwa morskiego. W programie szkolenia nie ma więc skoków do wody w pasie ratunkowym z dużej wysokości, ani przebijania się przez zadymiony tunel w masce przeciwgazowej. Szkolenie obejmuje za to szereg zagadnień stanowiących o bezpieczeństwie:
- otwieranie, odwracanie i wchodzenie do tratwy ratunkowej
- zasady przetrwania rozbitków na tratwie
- gaszenie pożarów na jachcie
- użycie pirotechnicznych środków wzywania pomocy
- zasady współpracy ze śmigłowcem ratowniczym
- postępowanie po wejściu na mieliznę
- holowanie ratownicze
- ewakuacja załogi jachtu w trudnych warunkach
Ważnym uzupełnieniem zajęć praktycznych sa zajęcia teoretyczne, podczas których omawiane są najczęściej popełniane przez żeglarzy błędy na przykładzie wybranych wypadków jachtowych.
Szkolenia z zakresu podstaw bezpieczeństwa (Basic safety) mogą prowadzić tylko certyfikowane ośrodki. Wszystkie znajdują się na Wybrzeżu (Szczecin, Gdynia, Kołobrzeg). Kurs nie może więc odbyć się w innym miejscu, czyli na przykład w Warszawie.
Kto prowadzi szkolenie? Kadrę certyfikowanych ośrodków szkoleniowych tworzą zawodowi marynarze i żeglarze o dużym stażu pływania. Wszyscy posiadają odpowiednie świadectwa administracji morskiej.
Kto wystawia certyfikat Przeszkolenia z zakresu bezpieczeństwa dla żeglarzy na jachtach komercyjnych? Świadectwo STCW dla żeglarzy wystawia Urząd Morski na podstawie przeprowadzonego egzaminu. Koszt wydania dokumentu wynosi aktualnie 20 zł. Świadectwo to jest dokumentem uznawanym w kraju i zagranica zgodnie z wymogami wspomnianej Konwencji.
Dla kogo przeznaczone są kursy?
Szkolenia na świadectwo STCW przeznaczone są dla:
- zawodowych żeglarzy, kapitanów i oficerów jachtów komercyjnych
- oficerów i kapitanów dużych żaglowców (np. STS Pogoria, Fryderyk Chopin, Kapitan Borchardt, Zawisza Czarny)
- wszystkich żeglarzy morskich
W świetle prawa polskiego morskie jachty komercyjne podlegają rejestracji w Urzędzie Morskim, który po przeprowadzeniu stosownej inspekcji wystawia Kartę Bezpieczeństwa. W dokumencie tym podawana jest liczba członków załogi, którzy powinni legitymować się świadectwem STCW. W większości przypadków są to minimum dwie osoby.
Tak więc, jeżeli zamierzasz:
- pływać jako skipper na jachcie komercyjnym
- pełnić funkcję oficera wachtowego na żaglowcu
to powinieneś wziąć udział w szkoleniu i zdobyć certyfikat.
Samo szkolenie z zakresu bezpieczeństwa na jachcie morskim:
- podnosi kompetencje żeglarza
- zwiększa bezpieczeństwo kursanta, jachtu i całej załogi
Dlatego warto zapisać się na kurs i zdobyć bezcenne na morzu umiejętności!
Kurs STCW dla zawodowych marynarzy ma bardziej rozbudowany program szkolenia i trwa zwykle pięć dni. Wersja dla żeglarzy zajmuje trzy dni. Z reguły zajęcia rozpoczynają się w piątek po południu i kończą w niedzielę o tej samej porze.
Tak, oczywiście. Jest to dokument wydany w oparciu o Konwencję i honorowany jest na całym świecie.
Niestety nie. Przepisy wymagają dodatkowych szkoleń na odnowienie ważności co pięć lat.
Aktualnie cena Przeszkolenia z zakresu bezpieczeństwa na jachtach komercyjnych wynosi 1350 zł. Wystawienie certyfikatu przez Urząd Morski to koszt 20 zł.
